«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» - ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΓΙΑ ΤΙΣ «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

Μέ πολλή χαρά ἐλάβαμε ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολή τοῦ σεβαστοῦ π. Λουκᾶ Τσιούτσικα, ἐφημερίου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λαγκαδᾶ, τήν ὁποία καί δημοσιεύουμε, διότι πιστεύουμε πώς αὐτά πού ἐκφράζει προβληματίζουν καί ἄλλους ἀναγνῶστες μας. Ἄλλωστε, καί ἄν ἀκόμη δέν εἴχαμε τό κίνητρο τῆς ἐπιστολῆς, σχεδιάζαμε νά γράψουμε διευκρινήσεις γιά τήν ἐπιλογή τοῦ βιβλίου τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου, γνωρίζοντας τήν παραθεολογία πού ἔχει ἀναπτυχθεῖ γύρω ἀπό τό ὄνομα καί τά πιστεύματά του.

«Ἀγαπητέ καί σεβαστέ π. Βασίλειε,

Εὐχαριστῶ γιά τήν πρόφρονα καί εὐγενῆ ἀποστολή στήν ἐλαχιστότητά μου τοῦ ὡραίου καί ψυχωφελοῦς περοδικοῦ τῆς Ἑνορίας σας (Ἁγ. Νικολάου Πευκακίων). Εὔχομαι ὁ Κύριός μας νά φωτίζει καί νά ἐνισχύει ἐσᾶς καί τούς συνεργάτες σας στήν ἔκδοση αὐτή καί πλούσια νά εὐλογεῖ τό σημαντικό ἐνοριακό σας ἔργο.

Ὅμως ἡ ἀγάπη σας μοῦ δίνει τό θάρρος νά ἐρωτήσω μήπως, ἀντί τῶν “ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΩΝ” τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου (ἐναντίον τῆς “θεολογίας” τοῦ ὁποίου τόσα ἀπό ἀξιολόγους ὀρθοδόξους θεολόγους ἔχουν γραφεῖ καί ἡ ὁποία μόνο μέ σημαντικές ἐπιφυλάξεις ἀπό τήν Ἐκκλησία γίνεται δεκτή), θά ἦταν προτιμότερο νά παρουσιαστεῖ καί πρός πνευματική οἰκοδομή νά προσφερθεῖ, κάποιο ἄλλο ἔργο ἀπό τά πάμπολα τῶν πολλῶν τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας ὀρθοδοξοτάτων παλαιῶν καί νέων Πατέρων;

        Μέ τήν ἐν Χριστῷ ἀγάπη καί ζητῶντας τήν εὐχή σας

                         π. Λουκᾶς  Τσιούτσικας»

Ὁ π. Λουκᾶς γράφει ἐναντίον τῆς θεολογίας τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου στηριζόμενος, ὅπως γράφει, σέ θεολόγους, οἱ ὁποῖοι, ὅμως –πρέπει νά διευκρινήσουμε– ἔχουν ὡς κοινή πηγή πληροφορήσεώς τους τίς ἐκτιμήσεις τοῦ πράγματι σπουδαίου θεολόγου, π. Ἰωάννου Ρωμανίδου.

Μιά προσεκτική μελέτη αὐτῶν πού γράφει ὁ π. Ρωμανίδης γιά τήν θεολογία τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου μᾶς ὁδηγεῖ στό συμπέρασμα ὅτι ἡ θεολογική κριτική του ἀναφέρεται στά ὅσα παρανόησαν οἱ Δυτικοί διαβάζοντας τά συγγράμματα τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου καί ὄχι σέ αὐτά πού ἐκεῖνος ἔγραψε. Ἰδιαιτέρως διεστραμμένες εἶναι οἱ προεκτάσεις καί αὐθαίρετα τά συμπεράσματα πού ἐπενόησαν, πολλούς αἰῶνες μετά, οἱ φράγκοι θεολόγοι, καπηλευόμενοι τό ὄνομα τοῦ ἁγίου.

Ἑξ ἄλλου δέν πρέπει νά ἀγνοηθῆ τό γεγονός ὅτι ὁ ἅγιος Αὐγουστῖνος ἐγνώριζε στοιχειωδῶς τήν Ἑλληνική γλῶσσα, πρᾶγμα τό ὁποῖο ἐμποδίζει καθοριστικά τήν  διατύπωση τῶν λεπτεπιλέπτων θεολογικῶν νοημάτων, μέ ἀποτέλεσμα, οἱ ἀναγνῶστες τῶν κειμένων του νά τόν παρανοοῦν καί, μάλιστα, μετά τόσους αἰῶνες καί μέ τίς σκοπιμότητες τῆς Λατινικῆς πλάνης.

Γιά μᾶς τούς Ὀρθοδόξους ὁδηγός γιά τήν ἀξιολόγηση τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου εἶναι ἡ «Ὁμολογία» τῆς Ε΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, στήν παράγραφο 4 τῆς ὁποίας διαβάζουμε:

«Πρός τούτοις δέ ἀκολουθοῦμεν ἐν ἅπασι καί τοῖς ἁγίοις Πατράσι καί διδασκάλοις τῆς Ἐκκλησίας, Ἀθανασίῳ, Ἱλαρίῳ, Βα­σι­λείῳ, Γρηγορίῳ τῷ Θεολόγῳ, καί Γρηγορίῳ τῷ Νύσσης, Ἀμ­βρο­σίῳ, Αὐγουστίνῳ, Θεοφίλῳ, Ἰωάννῃ τῷ Κωνσταντινουπόλεως, Κυρίλλῳ, Λέοντι, Πρόκλῳ. Καί δεχόμεθα πάντα τά παρ’ αὐτῶν περί τῆς ὀρθῆς πίστεως καί εἰς κατάκρισιν τῶν αἱρετικῶν ἐκτεθέντα».

Γιά τό κῦρος τῆς «Ὁμολογίας» αὐτῆς γράφει ὁ σεβ. Μητροπολίτης Νικοπόλεως κ. Μελέτιος:

«Ἡ Ὁμολογία τῆς Ε΄  Συνόδου εἶναι Κανών Ὀρθοδοξίας.
Ὁ ἅγ. Μαρτῖνος πάπας Ρώμης ὁ Ὁμολογητής λέγει, ὅτι ὁ μή δεχόμενος τήν Ὁμολογίαν αὐτήν «λόγῳ καί διανοίᾳ», δηλαδή καί τόν λεκτικόν τρόπον μέ τόν ὁποῖον ἔχει διατυπωθῇ καί τά νοήματα πού ἐκφράζει, εἶναι κατάκριτος, δηλαδή ἀναθεματίζεται»
(Ἡ Ε΄  Οἰκουμενική Σύνοδος, Ἀθῆναι 1985, σελ. 231, ὑποσ. 7).

Παρά ταῦτα, ἐμεῖς δέν ἐπιλέξαμε γιά τίς ὁμιλίες τῆς Πνευματικῆς μας Ἑστίας, κάποιο ἀπό τά δογματικά κείμενα τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου ἀλλά τίς «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ» του, μέσα ἀπό τίς ὁποῖες χειραγωγούμεθα μέ ἀκρίβεια στήν ἐξέταση τῆς συνειδήσεώς μας ἀπό τήν παιδική μας ἡλικία μέ σκοπό καί προοπτική τήν κατά Θεόν αὐτογνωσία μας.

πρωτ. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀριθ. Φύλλου  91

Ἰανουάριος  2010