«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» - ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ  ΚΑΙ  ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

Προτάσεις και σκέψεις για ένα μεγάλο ιατροκοινωνικό και Θεολογικό πρόβλημα

Μεγάλος είναι ο πόθος των ανθρώπων για την απόκτηση απογόνων. Δυστυχώς, όμως, την εκπλήρωση του πόθου αυτού οι άνθρωποι την αναβάλλουν συνεχώς για την επίτευξη άλλων σημαντικών κατά τη γνώμη τους προϋποθέσεων για τεκνοποίηση, ώστε τελικά η περίοδος τεκνοποίησης για πολλούς να αρχίζει όταν θα έπρεπε να πλησιάζει στη δύση της. Έτσι ένα όχι ευκαταφρόνητο ποσοστό ζευγαριών αποφασίζει να αποκτήσει παιδί γύρω στα 40 χρόνια και αφού έχει ήδη κάνει προκλητές εκτρώσεις, έχει υποστεί σημαντική βιολογική και ψυχολογική κόπωση, η οποία πολλές φορές επιβαρύνεται από την επίδραση πολλαπλών, αποτυχημένων ερωτικών σχέσεων.

Το τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η δυσκολία σύλληψης ή η επακόλουθη αποβολή του κυήματος μετά από διάστημα ολίγων εβδομάδων εγκυμοσύνης.

Σύμφωνα με προσφατες έρευνες ορισμένοι ιοί, οι οποίοι ονομάζονται ερπη-τοϊοί, μπορούν να προκαλέσουν ελάττωση του αριθμού αλλά και της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων. Οι ιοί αυτοί μεταδίδονται και κατά την σεξουαλική επαφή και παραμένουν πολλά χρόνια στον ανθρώπινο οργανισμό προκαλώντας μεταξύ άλλων και καταστροφή του ανδρικού σπέρματος όταν πολλαπλασιάζονται. Ο πολλαπλασιασμός τους εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το αμυντικό σύστημα του οργανισμού, το οποίο σε μεγάλο βαθμό πάλι εξαρτάται από την καλή ή κακή ψυχολογική κατάσταση του ατόμου.

Όταν ένα άτομο υποστεί μια σοβαρή ψυχολογική καταπόνηση (στενοχώρια, στρές κλπ.) τότε το αμυντικό του σύστημα ανεπαρκεί προσωρινά στην επιτήρηση των ιών με αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό και την εξάπλωσή τους σε περισσότερα κύτταρα και επομένως την περαιτέρω προκληση διαταραχών. Οι ίδιοι αυτοί ιοί μολύνουν και το ενδομήτριο (εσωτερική στοιβάδα της μήτρας) της γυναίκας με αποτέλεσμα να προκαλούν απόρριψη ενός εμβρύου, το οποίο μπορεί κατά τα άλλα να μην έχει προβλημα.

Το ευχάριστο στις περιπτώσεις αυτές είναι ότι οι ιοί αυτοί, οι οποίοι δεν ανιχνεύονται εύκολα με καλλιέργειες, μπορούν να προσδιορισθούν με πολύ ευαίσθητες τεχνικές που ανιχνεύουν το DNA (το γενετικό υλικό) των ιών αυτών και να δοθεί ακολούθως η κατάλληλη θεραπεία. Η θεραπεία αυτή, αν και δεν εξολοθρεύει πλήρως τους ιούς, θα καταστείλει για κάποιο διάστημα τον πολλαπλασιασμό τους  και θα επιτρέψει την παραγωγή καλύτερου σπέρματος με αποτέλεσμα την αύξηση της πιθανότητας φυσιολογικής σύλληψης. Η πιθανότητα μάλιστα καλύτερου αποτελέσματος είναι μεγαλύτερη, όσο πιό ενωρίς διαγνωσθεί το προβλημα και δοθεί η κατάλληλη θεραπεία.

Δυστυχώς όμως οι ιοί αυτοί, καθώς και άλλα αίτια που προκαλούν πρόβλημα σύλληψης ή αποβολής του κυήματος, δεν αναλύονται και δεν θεραπεύονται  συστηματικά, με αποτέλεσμα αρκετά ζευγάρια να οδηγούνται στην ‘‘εύκολη’’ λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης, δηλ. της γονιμοποίησης του ωαρίου σε δοκιμαστικό σωλήνα και επακόλουθη εμφύτευση του γονιμοποιουμένου ωαρίου στη μήτρα.

Στήν πράξη η λύση αυτή δεν είναι καθόλου εύκολη και συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Με την επαναλαμβανόμενη και μακρόχρονη ορμονική υποστήριξη αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος προκλησης καρκίνου στα όργανα της αναπαραγωγής της γυναίκας αλλά και στο μαστό. Λόγω της παρακάμψεως της φυσιολογικής διαδικασίας συλλήψεως αλλά και προετοιμασίας του οργανισμού για κύηση, καθώς και της αδυναμίας σωστής επιλογής σπερματοζωαρίων, παρατηρείται μεγάλο ποσοστό αποτυχίας των μεθόδων εξωσωματικής γονιμοποίησης, η οποία μετά από επανειλλημένες προσπάθειες μπορεί να φθάσει το 15% περίπου.

Εκτός όμως από τα προβλήματα αυτά, δημιουργούνται και ηθικά διλήμματα από τη χρήση των τεχνικών εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Σέ περιπτώσεις όπου το σπέρμα του ανδρός είναι προβληματικό, τότε χρησιμοποιείται σπέρμα άλλου ατόμου από τράπεζα σπέρματος. Ακόμα, όταν η γυναίκα έχει κάποιο προβλημα, τότε μπορεί να βρεθεί “δανεική’’ μήτρα άλλης γυναίκας για να επιτελέσει την κύηση.

Έχουμε όμως δικαίωμα να παίρνουμε αποφάσεις που αφορούν την προσωπικότητα και την υγεία των απογόνων μας παρακάμπτοντας την φυσιολογική διαδικασία; Ποιές είναι οι επιπτώσεις στην ψυχολογία των παιδιών που προκύπτουν από την επίδραση των παραπάνω παραγόντων αλλά και από τη γονιμοποίηση στο δοκιμαστικό σωλήνα και όχι κατά τη φυσιολογική ερωτική συνεύρεση των γονέων στο σωστό βιολογικό μικροπεριβάλλον, που συνοδεύεται από άφθονα συναισθήματα αγάπης;

Τέλος, έχουμε δικαίωμα να θανατώνουμε γονιμοποιημένα ωάρια, που προκύπτουν από τη διαδικασία τεχνητής γονιμοποίησης ως ‘‘παραπροϊόντα’’, αφού επιλεγεί το  πλέον κατάλληλο για εμφύτευση;

Τα ηθικά διλήμματα είναι πολλά και θα γίνονται ακόμη περισσότερα με την ‘‘προοδο’’ των τεχνικών εξωσωματικής γονιμοποίησης, που υποτίθεται ότι θα δίνουν τη δυνατότητα τεκνοποιήσεως σε όλο και πιό δύσκολες καταστάσεις.

Η καλύτερη, όμως, λύση του προβλήματος είναι η προσπάθεια διάγνωσης των αιτίων που δημιουργούν προσωρινά προβλημα τεκνοποιήσεως και η διόρθωσή τους στα πλαίσια της φυσιολογικής διαδικασίας αναπαραγωγής.

Κάθε σοβαρός επιστήμονας οφείλει να αντιληφθεί ότι ποτέ η δική του λύση για τη διόρθωση ενός προβλήματος δεν μπορεί να είναι καλύτερη από αυτή που έχει επιλέξει ο Δημιουργός του ανθρώπου. 

Νικηφόρος Καπράνος 

Ιατρός - Ερευνητής

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ»  Ἀρ. Τεύχους 6

Φεβρουάριος 2003